Wojna w Wietnamie - przegrane zwycięstwo?

Wojna wietnamska to najbardziej brutalny konflikt od czasów II Wojny Światowej. Wyszukane techniki tortur i zabijania, broń chemiczna w postaci czynnika pomarańczowego, napalmu czy bomb fosforowych oraz tysiące zabitych i rannych tak w skrócie wyglądał ten konflikt. Zatem czy można się dziwić, że w pamięci Wietnamczyków wspomnienie tych czasów jest nadal żywe?

Wystarczy krótki spacer ulicami Hanoi, żeby dostrzec pozostałości po wojnie….

Pierwszy punkt w Hanoi – Most Long Bien. Jego historia sięga czasów gdy Wietnam był kolonią francuską. Został wybudowany na początku XX wieku i na tamten czas był jednym z najdłuższych mostów w Azji. Pomysłodawca, tego wielkiego osiągnięcia inżynierii, Gubernator Generalny Indochin – Pan Paul Doumer (późniejszy Prezydent Francji) skromnie nazwał go swoim imieniem.

Marzec, godzina 19 wieczorem, gęsta mgła unosi się nad Hanoi, co jest typowe dla tej pory roku. Moim oczom ukazuje się rozlatująca się metalowo – drewnienia konstrukcja. Obecnie most ledwo pamięta czasy swojej świetności jednak jego wygląd doskonale pasuje do jego roli – symbolu oporu wietnamskiego przeciwko Amerykanom.

Ze względu na swoje strategiczne położenie (był to jedyny most, który łączył Hanoi z głównym portem w Haiphong) w trakcie wojny wietnamskiej, był to jeden z najbardziej bombardowanych punktów w Hanoi. W celu wstrzymania bombardowania mostu oraz jego odbudowy, Wietnamczycy wykorzystywali amerykańskich jeńców.

Kolejny punkt – więzienie Hoa Lo, „pieszczotliwie” nazwane przez amerykańskich jeńców Hanoi Hilton. Z zewnątrz wygląda całkiem przyzwoicie, niestety pozory mogą mylić…

Co znajduje się w środku? Ekspozycja podzielona jest na dwie części. Pierwsza w drastyczny sposób przedstawia czasy kolonii francuskiej. Można zobaczyć tu rozmaite narzędzia tortur oraz klaustrofobiczne izolatki.

Druga część, przedstawia warunki w jakich byli przetrzymywani w trakcie wojny wietnamskiej amerykańcy piloci z Johnem McCainem na czele. Zdjęcia przedstawiają szczęśliwych jeńców grających w szachy, sadzących drzewka czy ubierających choinkę na Boże Narodzenie…

Jakieś 700 km dalej „ląduję” w Khe Sanh – dawnej bazie amerykańskiej znajdującej się tuż przy granicy z Laosem, a ściślej drogi nr 9, wykorzystywanej przez armię Północnowietnamską do przedostawania się na teren Wietnamu.

Pod koniec lat 60-tych rozegrała się tu historyczna bitwa. Po krwawych walkach oraz oblężeniu trwającym 77 dni U.S. Marines zdołali utrzymać bazę.

Baza Khe Sanh znajduje się około 23 km (14 mil) na południe od słynnej wietnamskiej strefy zdemilitaryzowanej (DMZ). W latach 1954 -1975 oddzielała ona Wietnam Północny od Południowego i w rzeczywistości była wówczas jednym z najbardziej zmilitaryzowanych obszarów na świecie.

Na skutek intensywnych bombardowań okolicy powstał tutaj kompleks tuneli Vinh Moc, w którym chroniła się lokalna ludność. Szacuje się że w okresie od 1966 do 1972 r. Armia Amerykańska zrzuciła na ten teren około 9 tys. ton bomb, co w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynosi około 7 ton!!!

Tunele zostały wykopane przy pomocy prostych narzędzi na głębokość 30 metrów i długość 2 km. Znajdowały się tu kuchnie, oddzielne „pokoje” dla rodzin oraz szpital. Na trzech poziomach mieszkało tu łącznie około 300 osób. Pomimo licznych nalotów na ten teren nikt nie zginął.

Na południu Wietnamu, tuż pod Ho Chi Minh City (dawnym Sajgonem), także znajduje się sieć tuneli zwanych Cu Chi. Ich budowa rozpoczęła się jeszcze za czasów okupacji francuskiej. Jest to cześć szerszego systemu podziemnego o długości aż 250 km, sięgającego aż pod samą granicę z Kambodżą!

W takcie wojny wietnamskiej były wykorzystywane do walki partyzanckiej, a część z nich przechodziła tuż pod amerykańskimi bazami. Stanowiły one też drogi zaopatrzenia w broń i jedzenie, a także kryjówkę dla miejscowej ludności.

Amerykanie bezskutecznie próbowali zniszczyć tunele, poprzez wysyłanie swoich żołnierzy pod ziemię. Specjalnie szkoleni żołnierze tak zwane „szczury tunelowe”, uzbrojeni jedynie w broń, nóż i latarkę, musieli przeczołgać się przez bardzo wąskie tunele, natrafiając po drodze na różnego rodzaju pułapki, jaka była ich przeżywalność, można się domyślić… Innym sposobem było użycie defoliantów mających za zdanie zniszczenie gęstej roślinności porastającej tunele. Ostatecznie naloty dywanowe zastosowane pod koniec wojny zniszczyły część tuneli.

Po wizycie w tunelach Cu Chi udałam się do tzw. War Remnants Museum, wcześniej znanego jako Exhibition House for US and Puppet Crimes. Zewnętrzna ekspozycja przedstawiająca różnego rodzaju sprzęt i wyposażenie wojskowe nie wskazuje na jego prawdziwy charakter.

Wewnątrz znajdują się przerażające zdjęcia wojenne, a także te przedstawiające skutki użycia agenta pomarańczowego, napalmu oraz bomb fosforowych.

Zastosowanie broni chemicznej miało daleko idące konsekwencje, gdyż prowadziło do zwiększonej zachorowalności na choroby nowotworowe oraz było przyczyną upośledzeń i niedorozwoju u późniejszych pokoleń.

Celowo nie przedstawiam swojego komentarza w tym poście. Wiadomo, każdy kraj ma swoją wersję historii, a poza tym to podobno zwycięzcy piszą historię… Jednak czy jakąkolwiek wojnę można rozpatrywać w kategorii wygranej? Wydaje mi się, że o ile można stwierdzić że Wietnam Północny pokonał USA, o tyle stwierdzenie, że wygrał jest wątpliwe.