Pasażer kontra linie lotnicze cz. I – opóźnienie lotu

Chyba każdy z nas podróżując samolotem spotkał się choć raz z opóźnieniem lotu.

Często opóźnienia w transporcie lotniczym mają miejsce na skutek czynników niezależnych od przewoźnika, jak złe warunki pogodowe, zagrożenie bezpieczeństwa, czy wybuch wulkanu. Jednak co w sytuacji kiedy opóźnienie lotu wynika z winy linii lotniczej?

Podróżujący:

– z lotniska znajdującego się w obrębie Unii Europejskiej/Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii,

– pomiędzy krajem trzecim a UE/EOG lub Szwajcarią,

– samolotem należącym do operatora z UE/EOG lub Szwajcarii,

mają zapewnioną ochronę na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 261/2004 z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylające rozporządzenie (EWG) nr 295/91.

Na podstawie tych przepisów, operator lotniczy ma obowiązek zapewnienia swoim klientom bezpłatnych posiłków i napojów, oraz umożliwienia wykonania 2 rozmów telefonicznych lub wysłania 2 maili. W przypadku dłuższego opóźnienia pasażerowie mają również prawo do skorzystania z bezpłatnego noclegu oraz transportu na lotnisko. Ale to na tym nie koniec…

Jeśli nasza podróż została wydłużona z winy przewoźnika o co najmniej 3 godziny, mamy prawo do odszkodowania (podstawa prawna: wyrok z dnia 19 listopada 2009 roku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawach połączonych C-402/07 i C-432/07).

Wysokość rekompensaty jest uzależniona od długości trasy oraz miejsca docelowego. I tak:

1) w przypadku lotów odbywających się na terenie Unii Europejskiej:

– do 1500 km – odszkodowanie wynosi 250 euro,

– powyżej 1500 km – 400 euro,

2) w przypadku lotów realizowanych pomiędzy krajami Unii Europejskiej a innymi państwami:

– do 1500 km – odszkodowanie wynosi 250 euro,

– od 1500 km do 3500 km – 400 euro,

– a ponad 3500 km – 600 euro.

Należy pamiętać, że kwota ta może zostać pomniejszona o połowę w przypadku gdy przewoźnik umożliwił nam alternatywną podróż w zbliżonym terminie. Odszkodowanie w wysokości 50% powyższych kwot, przysługuje w przypadku gdy czas przylotu „samolotu zastępczego”, w stosunku do pierwotnego, przez nas wykupionego nie przekracza:

– 2 godzin w odniesieniu do lotów na maksymalną odległość 1500 km,

– 3 godzin w odniesieniu do lotów w obrębie UE/EOG i Szwajcarii, na odległość powyżej 1500 km,

– 3 godzin w odniesieniu do lotów poza UE/EOG i Szwajcarii, na odległość od 1500 km do 3500 km,

– 4 godzin w odniesieniu do lotów poza UE/EOG i Szwajcarii, na odległość powyżej 3500 km.

Dodatkowo w przypadku ponad 5 – godzinnego opóźnienia mamy prawo do lotu powrotnego (do pierwotnego miejsca) lub zwrotu kosztu biletów. Trzeba natomiast mieć na uwadze, że skorzystanie z tego drugiego przywileju automatycznie zwalnia operatora lotniczego z obowiązku udzielenia dalszej pomocy. Jak widać Unia Europejska w sposób wyczerpujący zadbała o nasze prawa, natomiast jak wygląda to w praktyce?

Po pierwsze pasażerowie bardzo rzadko dochodzą swoich roszczeń od linii lotniczych. Podstawowy problem stanowi nieznajomość swoich praw. Przewoźnicy mają obowiązek przekazania w formie pisemnej każdemu pasażerowi informacji o przysługujących mu przywilejach. Jednak czy ktoś kiedykolwiek spotkał się z taką sytuacją? Linie lotnicze starają się pomijać tą kwestię. Zresztą nie ma się co dziwić, odszkodowania za opóźnienie lotu linii „low-costowej”, znacznie przewyższyłyby kwotę sprzedanych biletów.

Drugim problemem jest sceptycyzm pasażerów, co do sensu dochodzenia swoich roszczeń w starciu z wielkimi przedsiębiorstwami lotniczymi.

Jednak należy pamiętać, że w tej walce nie jesteśmy osamotnieni.

Zatem jak wygląda procedura odszkodowawcza?

Zaczynamy od przesłania linii lotniczej unijnego formularza skargi dostępnego na tej stronie.

W przypadku braku odpowiedzi ze strony przewoźnika lub gdy otrzymana odpowiedź nie jest dla nas satysfakcjonująca, możemy zwrócić się do odpowiednich organów odpowiedzialnych za respektowanie przepisów zapewniających ochronę praw pasażerów, zgodnie z wymogami Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 261/2004.

Całą dotychczasową korespondencję z linią lotniczą należy skierować do właściwego ze względu na miejsce zdarzenia (wylotu), organu. Lista tych instytucji dostępna jest na stronie. W przypadku gdy, opóźnienie lotu miało miejsce poza terenem UE/EOG lub Szwajcarii, skargę należy złożyć w miejscu docelowym naszej podróży.

W Polsce instytucją odpowiedzialną za ochronę praw pasażerów jest Urząd Lotnictwa Cywilnego, znajdujący się w Warszawie przy ulicy Marcina Flisa 2, e-mail: kancelaria@ulc.gov.pl.

Urząd rozpatruje przyczyny opóźnienia wylotu. W przypadku gdy, nastąpiło ono z winy przewoźnika, może stwierdzić zasadność wypłaty odszkodowania pasażerowi. Przewoźnik lotniczy jest zwolniony z wypłacenia odszkodowania jeśli dowiedzie, że opóźnienie zostało spowodowane okolicznościami niezależnymi. W przypadku gdy Urząd Lotnictwa Cywilnego, uzna, że opóźnienie nastąpiło z przyczyn niezależnych od przewoźnika, bądź przewoźnik uchyla się od wypłaty odszkodowania, pozostaje nam dochodzenie swoich roszczeń na drodze sądowej.

Jednak i tutaj przychodzi nam z pomocą prawodawstwo Unii Europejskiej. W przypadku roszczeń, których wartość nie przekracza 2000 euro, mamy możliwość skorzystania z uproszczonej procedury tzw. europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń (podstawa prawna: Rozporządzenie WE nr 861/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. ustanawiające europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń). Procedura jest o tyle korzystna, gdyż realizowana jest w przyśpieszonym trybie oraz nie wiąże się z ponoszeniem wysokich kosztów sądowych. Szczegółowe informacje dotyczące tej procedury można znaleźć na stronie Europejskiego Centrum Konsumenckiego.

Na marginesie dodam, że to postępowanie nie dotyczy wyłącznie spraw związanych z liniami lotniczymi, ale także wszelkich sporów w sprawach cywilnych i handlowych. Jak widać nasze prawa są kompleksowo chronione przez prawodawstwo unijne, dlatego w przypadku zaistnienia opóźnienia w wylocie, warto być świadomym swoich przywilejów oraz zdecydowanym w dochodzeniu swoich roszczeń.