Masdar – miasto przyszłości?

Miasto Masdar powstało z inicjatywy Emira Abu Dhabi, który zlecił Massachusetts Institute of Technology w Bostonie – badania na temat sposobu pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych.

W efekcie, powstała idea stworzenia samowystarczalnego miasta, nieemitującego CO₂całkowicie zasilanego energią odnawialną. W celu sprawdzenia teorii w praktyce wytypowano obszar znajdujący się około 17 km na południowy wschód od stolicy Abu Zabi (nieopodal międzynarodowego portu lotniczego w Abu Zabi). Projekt został zainicjowany w 2006 r. i według szacunków miał kosztować 22 mld USD $22 billion, a budowa miasta miała być zakończona w 2016 r. Niestety w związku z kryzysem gospodarczym ostateczny termin ukończenia został przesunięty na 2040 r.

Nazwa Masdar w języku arabskim oznacza „źródło” i ma nawiązywać do technologicznych innowacji jakie zostaną w nim zastosowane. Miasto czerpie energię z 10-megawatowej elektrowni fotowoltaicznej, będącej jednym z największych obiektów tego typu na Bliskim Wschodzie. Ponadto budynki w mieście wyposażone są w instalacje fotowoltaiczne. Natomiast, zamiast standardowych przełączników stosowane są czujniki światła, które znacząco zmniejszają zużycie energii.

W celu zaoszczędzenia energii, miasto zostało wybudowane w oparciu o pasywne techniki projektowania. Polegają one głównie na:
– lokalizowaniu okien w sposób minimalizujący ich bezpośrednie nasłonecznienie,
– izolacji budynków oraz wykorzystaniu materiałów budowlanych odbijających światło,
– zastosowaniu naturalnej wentylacji w budynkach.

Masdar został wybudowany na wysokości 7,5 metra nad poziomem gruntu. Umożliwia to lepszą cyrkulację wiatru. Co ciekawsze, w centralnym punkcie zlokalizowano 45-metrową wieżę wiatrową. Wyłapuje ona wiatr, schładzając go i kierując na poziom ulicy. Specjalne czujniki znajdujące się na jej szczycie pozwalają na efektywne ułożenie żaluzji kierujących przepływem wiatru. Jest to proste rozwiązanie, znane od wieków na terenach pustynnych.

Lokalizacja miasta w kierunku północno-wschodnim również ogranicza ilość promieni społecznych. Budynki położone są blisko siebie, zmniejszając dopływ światła. Jest to szczególnie istotne, gdyż latem temperatura w tych rejonach potrafi sięgać nawet 50 stopni C. Te wszystkie rozwiązania zmniejszają temperaturę w mieście o 5-10 stopni w porównaniu z pobliskim Abu Zabi. Bliska lokalizacja budynków nie zaburza prywatności mieszkańców, ponieważ ich ściany zwężają się ku dołowi. Wysunięte dachy chronią fasady przed nagrzewaniem przez cały dzień. Balkony zostały zaprojektowane w sposób dający jak najwięcej cienia.

Budynki wyposażone w system daylighting, służący doświetlaniu pomieszczeń. System świetlików w chodnikach zapewnia dopływ światła do części znajdującej się pod ziemią. Śmieci mają być sortowane w domach i odbierane bezpośrednio za pomocą zsypów do podziemnego wysypiska śmieci. Woda jest pozyskiwana częściowo z powietrza, przy pomocy wieży wodnej, w której zbierana jest para wodna. Masdar jest miastem przeznaczonym wyłącznie dla pieszych, brak jest możliwości poruszania się po nim samochodów. Transport kołowy realizowany będzie pod ziemią i będzie i oparty na autonomicznych elektrycznych taksówkach, poruszających się po specjalnych torach magnetycznych.

Testowana jest tu także możliwość wykorzystania wód geotermalnych do termicznego chłodzenia i zaopatrywania budynków w ciepłą wodę użytkową.

Zgodnie z zamierzeniem 80% wody wykorzystywanej w mieście ma być poddana recyclingowi. Planuje się wielokrotne wykorzystywanie wody. Zaprojektowano również specjalne systemy podziemnego odzysku wody wykorzystywanej do nawadniania upraw.

Masdar to również poligon doświadczalny dla licznych projektów badawczych służących zrównoważonemu rozwojowi. Zlokalizowany jest tutaj Instytut Nauki i Technologii opracowujący rozwiązania w zakresie wykorzystania energii odnawialnej. W Mohamed bin Zayed University of Artificial Intelligence (MBZUAI), opracowywane są nowe technologie z zakresu AI. Na terenie kompleksu znajduje się także budynek firmy Siemens, w którym zastosowano szereg proekologicznych rozwiązań, które redukują m.in. o prawie 50%zużycie wody oraz zapotrzebowanie w energię elektryczną o 46%. Natomiast zamontowane na dachu kolektory słoneczne pokrywają 75% zapotrzebowania na ciepłą wodę. Interesującym obiektem jest także budynek Inkubatora Innowacji. Charakteryzuje się on skośnymi ścianami. Ściany zmniejszają nasłonecznienie wewnątrz budynku o 30% minimalizując tym samym koszty jego chłodzenia.

Miasto wygląda bardzo nowocześnie, przy czym zachowuje unikalny klimat poprzez nawiązania do architektury arabskiej. Docelowa jego powierzchnia ma wynosić 6 km² ma być domem dla 50 tysięcy mieszkańców oraz miejscem pracy dla 40 tysięcy pracowników spoza miasta. Obecnie zostało ukończone w połowie zamieszkuje je zaledwie 15 tys osób, związanych głównie z funkcjonującymi tutaj firmami i instytucjami. Brak jest obecnie pełnej infrastruktury w postaci szkół, przedszkoli czy obiektów kulturalno – rozrywkowych. Jaka będzie jego przyszłość? Ciężko powiedzieć. Obecnie dużą przeszkodę w jego zasiedlaniu stanowi brak pewności, co do powodzenia tej inwestycji.